Test porównawczy płyt głównych Socket 754

Firma Advanced Micro Device, była zawsze uwielbiana przez klientów, dlatego, że produkowali oni procesory „dla mas”. AMD wypuszczało procesory na jedną podstawkę przez wiele lat. Dla przykładu taki Socket A (s462) był w domach od pierwszych procesorów Duron po najszybsze i najwydajniejsze Athlony XP oparte i rdzeń Barton. Aktualnie AMD już nie wspiera tej podstawki, za to na rynku mamy 2 inne, w zasadzie przeznaczone pod te same procesory, ale nieco zróżnicowane wersjami. Już tłumaczę, o co chodzi. W sklepach możemy spotkać Socket 754 i Socket 939. Ta druga jest obecnie najpowszechniej używanym gniazdkiem pod procesor, bo wszystkie Athlon64 są sprzedawane pod tą właśnie podstawkę. Sprawa przestawia się nieco inaczej w przypadku gniazdka z 754-ma pinami. AMD ogłosiło, że jest to podstawka pod następców Athlonów XP opartych o rdzeń Barton – procesory Sempron. Jednak tak nie było od pierwszych dni tego gniazdka. Na samym początku powstania tej podstawki głównym przeznaczeniem dla tego gniazdka były właśnie procesory Athlon64. Czym się różni 939 od 754? Są to dość istotne różnice, o których, tutaj w skrócie napisze.

Obie podstawki są przeznaczone dla procesorów hybrydowych. Czyli takich, które mogą pracować w środowisku 64-ro jak i 32 bitowym. Obecnie na rynku gro programów i systemów operacyjnych jest jeszcze 32bitowa, ale istnieją już odmiany oprogramowania 64-bitowego. Socket 939 szczególnie wyróżnia się tym, że jego kontroler pamięci zaszyty wewnątrz samego procesora może pracować w trybie Dual Channel. 754 także posiada kontroler pamięci, ale nie potrafi on wykorzystać podwójnych kanałów pamięci, w celu zwiększenia jej przepustowości. Jest to o tyle istotne, że pamięci pracujące w trybie Single Chanel(SC) pracują w trybie 64-bitowym, natomiast Dual Channel(DC) w trybie 128bit. Nie należy tego oczywiście mylić i łączyć z „bitami procesora”. Mówiąc po polsku, DC oferuje teoretycznie dwukrotnie większą przepustowość pamięci niż tryb SC. Jest to najistotniejsza różnica pomiędzy tymi procesorami. W układach na gnieździe 939 poprawiono obsługę większych ilości pamięci takich jak 2x512MB (rdzeń Venice już dobrze współpracuje z 4x512MB, czego nie można powiedzieć o rdzeniu Winchester).

Ocetimes.pl postanowiło przetestować serię płyt głównych, wyposażonych właśnie w podstawkę s754. Doszliśmy do wniosku, że nie każdego stać na zakup platformy bazującej na gniazdku 939 i Athlona 64. Semprony, są tanie, wydajne i bardzo podatne na podkręcanie, dlatego są cenione przez szerokie grono użytkowników komputerów. Aby pomóc wybrać odpowiednią platformę przetestowaliśmy 3 płyty główne. Przy okazji sprawdzimy czy twierdzenie, że tanie musi być złe i słabe jest prawdziwe.

Czas na uczestników testów, a są nimi:

ASRock K8Upgrade-NF3

Rozmieszczenie komponentów na płycie jest średnio udane. Gniazdko FDD jest umiejscowione za ostatnim złączem PCI, a to powoduje, że chcąc podłączyć kabel do napędu dyskietek utworzymy barykadę dla powietrza, ponieważ kabel będzie wisiał nad całą płytą główną. Możliwe, że projektanci z firmy ASRock uznali, że mało, kto używa obecnie dyskietek. Dodam jeszcze, że dwa gniazdka SATA są również niefortunnie umiejscowione, bo pomiędzy AGP a slotem rozszerzeń CPU.

Kolejnym mankamentem, jaki napotykamy przy użytkowaniu płyty, jest to, że gniazdko PCI jest za blisko AGP. To z kolei powoduje, że jakieś dodatkowe chłodzenia na kartę graficzną zajmą nam w sumie 2 sloty PCI, czyli zostają nam tylko 2 wolne.

Nie sposób przeoczyć dziwnego złącza na samym środku płyty. Jest to miejsce na moduł rozszerzający kompatybilność platformy na wszystkie podstawki, w których można obsadzić procesory Athlon 64. Do tego slotu możemy włożyć, niestety nie tanią, płytkę z gniazdkiem Socket 939. Żeby to wszystko chciało działać wymagane jest także przełożenie masy zworek. Do tego dostarczono nam specjalny przyrząd, którym łatwiej jest wyciągnąć zworkę. Niestety taka przejściówka nie jest dołączona do płyty, a jej cena praktycznie(grubo ponad 200zł) przekreśla ekonomiczne zastosowanie takiej platformy.
Wszystko to jest zmieszczone na dość małej PCB jak na ilość komponentów znajdujących się na płycie.

Bios:
Bios oferuje typowe opcje takie jak zmiana częstotliwości taktowania oraz parametry kontrolerów zainstalowanych na płycie głównej. Musze tutaj wspomnieć o opcjach overclockerskich, ponieważ są one dość niezłe jak na płytę kosztującą poniżej 200zł. Mamy możliwość ustawienia FSB w zakresie 140-300MHz, do tego na procesor możemy przyłożyć napięcie od 0,8V(nie wiem, po co komuś tak niskie?) i tylko do …. 1,55V. Przy czym np. Athlon64(New Castle) pracują na napięciu 1,5V – troszkę mało te 1,55V. Mamy możliwość ustawienia mnożnika HTT od 1x(200MHz) do 5x(1000MHz) oraz zmiany timingów pamięci. Niestety nie jest ich za dużo. No właśnie… pamięci możemy zasilić napięciem Ultra High – co nie mówi nam dosłownie nic. O ile reszta napięć jest konkretna, to ustawienie Ultra High z tego, co zauważyłem podczas testów to jest ok. 2,7V. Jeszcze nadmienię, że miernik napięć zainstalowany na płycie jest bardzo słabej jakości, bo nie oddawał wiernie prawdziwych napięć, jakie wytwarzał nasz redakcyjny zasilacz. Testowe pamięci, jakimi były Kingston Hyper PC400 Ultra-low latency, nie zostały poprawnie wykryte. Bios wykrył je jako PC 2700(333MHz DDR; 166MHz), ale timingi były już ustawione w sposób odpowiedni. Muszę przyznać jednak, że większość płyt ma problemy z idealnym wykrywaniem „wyczynowych” pamięci, a te takowymi są.

Sterowniki, instrukcja i kable.

Instrukcja jest dość prosta, napisana w wielu językach, ale niestety bez naszego rodzimego dialektu. W pudełku znajdziemy kabelki ATA, SATA i FDD, a także typowe sterowniki do urządzeń zintegrowanych na płycie głównej.

Abit KV8-PRO

Płyta rozplanowana jest tak, że mamy do wszystkiego potrzebnego dogodny dostęp. Widać, że projektanci Abit-a dobrze przemyśleli konstrukcję swojego produktu. W przypadku tej płyty odstęp pomiędzy PCI a AGP jest odpowiedni, a przy instalacji systemu np. Arctic Cooling Silecner „tracimy” tylko 1 slot PCI. Gniazd PCI jest aż 5, wiec nikt nie powinien narzekać.

Jedynym mankamentem, choć nie tak bardzo uciążliwym jest zworka CLRCMOS, do kasowania ustawień biosu, która jest umiejscowiona bardzo blisko laminatu długiej karty graficznej. Gdyby na karcie znalazły się tam jakieś kondensatory czy tranzystory to nie było by zbyt różowo. To, że dość często z niej korzystałem 😉 sprawiło, że opanowałem do perfekcji operację przekładania tejże zworki.
Bardzo ciekawy jest wyświetlacz POST, bo pokazuje aktualny stan naszej płyty głównej. Co oznacza konkretny kod, możemy sprawdzić w instrukcji obsługi na końcu książeczki. Niestety to, co najważniejsze, czyli jakiekolwiek nieprawidłowości w działaniu płyty były wyświetlane przez wyświetlacz, ale…. instrukcja nie zawierała już tych kodów – szkoda, bo bardzo ułatwiłoby to pracę.

Muszę niestety wspomnieć o rzeczy, która mnie bardzo zirytowała. W momencie, kiedy chciałem odpalić płytę przez zwarcie odpowiednich pinów, płyta nie zawsze startowała. Okazało się potem, że powodem tego było wyłączanie zestawu przez przycisk na zasilaczu. Poza tym jak już się wyłączyło w sposób poprawny(ponowne zwarcie na 5 sekund odpowiednich styków) nie zawsze udawało się wystartować płyty. Trzeba było „poskrobać” trochę owe piny – bardzo nie ładnie. Aktualizacja biosu wyeliminowała ten problem.
Warto jeszcze wspomnieć, że na płycie mamy zainstalowany specjalny moduł odpowiedzialny za uGURU,a także… puste miejsce na laminacie pod dodatkowy kontroler SATA – niemiła niespodzianka ze strony Abita, że tak szpeci swój produkt.

Bios:
Płyta KV8 PRO była wyposażona w typowy bios Award-a w wersji 1,9. Opcje overclockerskie, biosu są dość szerokie, bo FSB możemy ustawić w zakresie 100-410MHz, a napięcie na procesorze może maksymalnie wynosić 1,8V. Oczywiście możemy zmieniać mnożnik HTT oraz napięcie na mostkach północnym i południowym, a także napięcie dla HTT. Napięcie dla pamięci maksymalnie wynosi 2,8V. Timingi pamięci możemy ustawić w sposób bardzo zaawansowany, bo mamy ich sporo dużo do wyboru. Tutaj niestety znowu muszę wspomnieć o niedogodności spowodowanej biosem. O ile bios dostarczony z płytą był w miarę dobry, jeżeli chodzi o jego ustawienia, to już najnowszy – tak, dobrze czytacie najnowszy, pozwalał, co prawda ustawić CR(Command Rate) na Auto/1T/2T, ale nic to nie dawało. Za każdym razem, kiedy było ustawiane 2T, aktywny był tryb, 1T. Niestety taka olbrzymia wada w najnowszym biosie uniemożliwia jakikolwiek Overclocking pamięci, tym bardziej, że chipset nie wytrzymywał zabaw z pamięciami i wysokim FSB. Tak samo jak w przypadku ASRock-a nasz testowy Abit nie ustawił pamięci na magistrali 200MHz tylko 166MHz. Identycznie jak w przypadku poprzednika timingi pamięci zostały ustawione z tablic SPD w s sposób idealny.

Sterowniki, instrukcja i kable.

Jak przystało na Abita otrzymaliśmy olbrzymie pudełko, w którym znalazły się 2 osobne box-y. Pod nimi znajdowała się już sama płyta główna.. W małych pudełkach można znaleźć krótka jak i zaawansowana instrukcję obsługi, 2 kable SATA, po jednym kabelku ATA i FDD + przejściówkę zasilania molex-SATA, sterowniki i instrukcję do systemu uGURU. Wszystko bardzo barwne i wykonane z dobrych jakościowo materiałów.

EpoX 8KDA7I

Ilość komponentów przylutowanych do PCB wywołuje u nas wrażenie, że jest to bardzo budżetowa konstrukcja. Ale przyjrzyjmy się temu produktowi dokładniej.
Samo rozmieszczenie podzespołów na płycie jest po prostu tragiczne. Najgorzej jest z wtykami zasilania ATX, są one umiejscowione pomiędzy gniazdem procesora, a karta graficzną. Aby wyciągnąć wtyczkę trzeba tak naprawdę zdemontować kartę graficzną. Wtyczka ATX graniczy krótszym bokiem z wtyczką 4pin. Na pierwszy rzut oka rozwiązanie oszczędzające miejsce na PCB, (którego jest pełno:)), ale już taka „nierozbieralna” wtyczka 24pin (nowe zasilacze) tam po prostu nie wejdzie – taka mała niespodzianka od EpoX-a. Na płycie są tylko dwa! złącza do podłączania wentylatorów (3pin). Przy czym jedno jest schowane pod kablami od zasilania, a wentylatorem od procesora.

To samo tyczy się gniazd SATA, są złe umiejscowione. Gniazdo napędów dyskietek jest umiejscowione na dole płyty, podobnie jak poprzednie konstrukcje i występuje ten sam problem, który opisałem wyżej.

Umiejscowienie gniazd pamięci RAM również jest niefortunne, bo co większy wentylator zawadza o najbliższy moduł pamięci.
Na mostku północnym(NB) znajduje się jedynie na złoto pomalowany radiator, który jest według mnie niewystarczający, bo układ się dość mocno grzeje. Samo umiejscowienie NB jest też nie za dobre, bo zbyt blisko slotu AGP. Kolejną wadą jest to, że po wyłączeniu zasilania, myszka optyczna, która jest podłączona do gniazda ps2, świeci się bez przerwy. To w sumie tyle narzekania, ale przydałoby się znaleźć jakąś zaletę. Jedynie, co mi przychodzi do głowy to umiejscowienie złącz IDE – aczkolwiek nie do końca, ale to już przemilczmy…:). Zaletą na pewno jest ilość gniazd PCI, bo jest ich aż 5. Zworka Clear CMOS jest dość łatwo dostępna, ale w sumie nie potrzebna, o czym później.

Bios:
Bios na pierwszy rzut oka wygląda naprawdę ładnie, bo możemy wszystkie parametry płyty obserwować w czasie POST-u. Powiedziałbym, że nawet lepiej niż na DFI LanPraty nForce 4.

Możemy zmieniać mnożnik, FSB itp., a na wyróżnienie zasługują opcje zmiany timingów pamięci, ale są dość nie wygodne – nie ma odgórnych ustawień takich jak „by SPD”. Jest tylko jeden MAŁY szkopuł – nie da się ustawiać ani zmieniać napięć na żadnym z komponentów. Ani Vcore, ani Vdimm, nic dosłownie żadnej możliwości regulacji napięcia. Dlatego zworka ClearCMOS jest zupełnie bezużyteczna, bo po nieudanym stracie (Overclocking) można nacisnąć klawisz INSERT i bios powróci do ustawień fabrycznych.

Na koniec nadmienię, że płyta wykryła nasze testowe pamięci w sposób idealny i nie było z nimi problemów. Za co należy się jej pochwała.

Oprogramowanie:
Tutaj także nie zasługuje na jakieś specjalne wyróżnienie, bo płytka ze sterownikami to właśnie jedynie drivery do konkretnych urządzeń. Czyli to samo, co można sobie samemu ściągnąć z Internetu.
Do płyty dołączone są jedynie dwa płaskie kable sygnałowe ATA100 i FDD oraz wspomniana wyżej płyta ze sterownikami.

Procedura testowa:
Testy były przeprowadzane na świeżo zainstalowanym systemie operacyjnym dla każdej płyty głównej. Używano identycznych sterowników niezależnych od testowanych urządzeń, dodatkowo pilnowano wszystkich ustawień płyt, tak aby były identyczne lub równoważne.
Ocenę ogólna wydajności ustalono na podstawie wyników cząstkowych każdego testu, gdzie za pierwsze miejsce w teście przyznawano 3 punkty, za drugie 2, a za trzecie 1. W momencie kiedy kilka produktów uzyskało jednakowy wynik, obie płyty otrzymywały jednakową ilość punktów. Jeśli test składał się z kilku podtestów, oceniano każdy podtest z osobna, a ocenę ogólna testu wystawiano na identycznej zasadzie jak podano wyżej.

Testy:

1. Everest
Na pierwszy ogień idzie program Everest w wersji 2.2. Za pomocą tego programu przetestowaliśmy przepustowość i czas oczekiwania pamięci. Wartości te zależą od chipsetów płyt głównych i kontrolera pamięci, więc nie należy się dziwić, jeżeli jakieś płyty na takim samym chipsecie i identycznym procesorze maja niemal takie same wyniki.

Tak jak było do przewidzenia, różnice pomiędzy platformami opartymi, o chipset nForce 3, są tak małe, że błąd pomiaru może być większy od tych różnic 🙂 Dlatego można tutaj przyznać remis dla płyty EpoX-a i ASRock-a, natomiast konstrukcja Abit-a jest w tyle i to dość wyraźnie w przypadku zapisu do pamięci. Abit natomiast okazał się lepszy w czasie dostępu do pamięci.
W tym teście wygrał EpoX, za nim znalazły się z takim ex aequo konstrukcje ASRock-a i Abit-a.

2. Super PI

W tym teście na pierwszym miejscu znalazła się konstrukcja firmy ASRock, 4 sekundy a nią uplasował się produkt EpoX-a, a na samym końcu aż 8 sekund za poprzednikiem Abit. Jednak różnice w sumie są dość małe, bo co to jest 8 sekund przy 19 minutach (1140s).

3. Cine Bench 2003 – Single CPU Render Test

Ten test polegał na renderowaniu pewnej sceny w jak najkrótszym czasie. Zwycięzcą okazał się EpoX, jedną sekundę za nim uplasowała się konstrukcja ASRock-a, Abit znowu zamyka grupę testowanych płyt.

4. Sandra 2005

Na jednym wykresie zamieściłem wyniki z 2 testów. Z Benchmark-u „Aritmetic Benchmark” pochodzą słupki Dhrystone i Wheatstone, a z „Multi Media Benchmark” Integer i Floating.
Płyta EpoX-a okazała się najlepsza aż w 3 testach (Floating, Integer i Dhrystone). ASRock z Abitem podzieliły się drugim i trzecim miejscem w omawianych testach. Ostatecznie, pierwszy EpoX, zaraz za nim ASRock i standardowo kończy Abit.

5. PC Mark 2002

Najnowszy test ogólnej wydajności komputera z logiem Futuremark potwierdził to, co widzieliśmy w poprzednich testach i kolejność w tej konkurencji tak jak w np. Cine Bench i wygląda tak: EpoX, ASRock, Abit.

7. 3D Mark 2001se

Rezultaty tego testu są dość zaskakujące, bo ASRock przegrał nawet z Abitem i zajął ostatnie miejsce ze strata prawie 1200pkt do zwycięzcy – EpoX-a. Abit o 1000pkt okazał się słabszy od EpoX-a. Bardzo duże rozbieżności wystąpiły w tym teście, a co ciekawe wszystkie ustawienia i sterowniki karty graficznej były identyczne….

8. Aqua Mark 3

W AquaMark 3, ASRock wygrał dwie konkurencje, bo musiał uznać wyższość Abita w teście CPU. Co ciekawe Abit wcześniej się nie wyróżniał w takich konkurencjach. Ciężko wyłonić w tym teście jakiegoś konkretnego zwycięzcę, bo nie widać dominacji konkretnego produktu, tak jak to było w poprzednich testach. Ostatecznie ASRock pierwszy, a za nim remisują ze sobą konstrukcje Abita i EpoX-a.

Testy Overclocking-u:
Wszystkie płyty w mniejszym lub większym stopniu były podatne na podkręcanie, ale tak naprawdę liczą się tylko dwie z pośród nich. ASRock i EpoX działały stabilnie przy FSB wynoszącym 278, przy napięciu podniesionym o 0,05V( u EpoX-a było to standardowo 0,03V – tak przynajmniej pokazywał Hardware Monitor, bez możliwości zmiany). Procesor pracował na obu płytach z mnożnikiem default-owym, czyli 9, co daje w sumie 2,5GHz. Mnożnik HTT był ustawiony na 3x, a pamięci chodziły z szyna, 1:1 czyli też 278MHz przy timingach CL 2,5-4-4-11 i 2T. Używaliśmy jednej kości 512MB, bo kontroler pamięci w testowanym procesorze nie był nadzwyczajny – tak jak to przystało na New Castle.
Natomiast Abit działał stabilnie tylko na magistrali 250, co dawało taktowanie procesora na poziomie 2250MHz. Pamięci oczywiście 1:1 i timingi CL 2,5-3-3-6 2T.

9. Everest:
W  tym teście nie ma, co oczekiwać po Abicie jakichś specjalnych wyników, bo taktowanie pamięci jest dużo niższe.

ASRock wygrywa w odczycie z pamięci za to minimalnie przegrywa w zapisie z EpoX-em. Abit na szarym końcu, za to okazał się zwycięzcą w czasie odczytu, bo pamięć pracowała z niższymi timingami. Ostatecznie, pierwszy ASRock, EpoX i Abit.

10. 3D Mark 2001se

EpoX pierwszy i to, z jaką przewagą!! 21Tyś punktów to rewelacyjny wynik jak na niekręconą kartę graficzną (na podkręconej karcie wynik oscylował ok. 23000 pkt) Abit zamyka stawkę – zresztą nic dziwnego, bo procesor był znacznie niżej taktowany. ASRock z wynikiem prawie 20k pkt plasuje się w środku stawki.

11. Sandra 2005

Tak jak było do przewidzenia – Abit zawsze na końcu. Natomiast ASRock wygrał wszystko, a EpoX uplasował się na 2 miejscu – najbardziej jedno znaczne rezultaty w naszym teście.

12. Super PI

Najlepiej wypadł w tym teście ASRock, zaraz za nim EpoX, a daleko, daleko w tyle Abit.

Podsumowanie:
W ten oto sposób doszliśmy do końca naszego testu. Z perspektywy przeprowadzonych testów i tego, czego się spodziewałem, a co zobaczyłem. Mogę powiedzieć, że w teście brakowało mi zdecydowanego lidera, płyty, na której ciąży miano najlepszej, chodzi mi o DFI LanParty na nForce3. Myślę, że ta płyta miałaby silnych konkurentów w EpoX-ie i ASRock-u. Jak widać z powyższej tabelki, zwycięzcą w wydajności okazał się EpoX, zaraz za nim uplasował się ASRock, a stawkę zamyka (jak zwykle) Abit. Proszę zwrócić uwagę na średnią punktów, jakie dostawały nasze płyty w testach wydajności. Wygląda na to, że Abit wypadł beznadziejnie słabo. Niestety zawsze ktoś musi wygrać, a ktoś przegrać i tutaj Abit to wielki przegrany. Firma jest uznawana za jedną z najlepszych na rynku w dziedzinie płyt głównych. Napewno do porażki przyczynił się inny (w testu wynika, że gorszy) chipset, ale to właśnie jest istotą testów – wykazać wyższość jednych produktów nad innymi.
Jednak nie samą wydajnością człowiek żyję i muszę w całkowitym rozrachunku wziąć pod uwagę jakość płyt i ich rozplanowanie, a także to jak mi się z nimi pracowało. Z Abit-em miałem najwięcej problemów oraz prezentował najgorszą wydajność i to on zajmie właśnie to niechlubne ostatnie miejsce w naszym teście. Wyniki wydajności EpoX-a i ASRocka, są niemal identyczne ale lepiej pracowało mi się produktem ASRocka. Dodatkowo, ta płyta jest lepiej zaprojektowana i umożliwia zmianę napięć, czego jej rywal jego rywal – EpoX, nie potrafi. ASRock jest też tańszą płytą i to o ponad 50zł. Ostatecznie ASRock K8Upgrade-NF3 zasłużył na rekomendację serwisu OCETIMES.pl

//ceny uaktualnione w dniu 17.09.2006